Ngày 30/9, Hà Nội ghi nhận trận mưa lớn bất thường với lượng mưa phổ biến 300–400mm, có nơi vượt 500mm chỉ trong chưa đầy một ngày. Đây là mức cao gấp nhiều lần công suất thiết kế của hệ thống thoát nước hiện nay.
Nhiều phương tiện chết máy trên những con đường ngập sâu (Ảnh: Sơn Nguyễn).
Ông Trịnh Ngọc Sơn – Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội – cho biết, hệ thống thoát nước của Thủ đô chỉ chịu được khoảng 310mm/2 ngày. Trong khi đó, mưa cực đoan ngày 30/9 đã vượt xa ngưỡng này, khiến nhiều tuyến phố ngập sâu.
Ngoài lượng mưa kỷ lục, tình trạng hồ điều hòa chưa được cải tạo đồng bộ, kênh mương thoát nước còn hạn chế và hạ tầng chưa theo kịp đô thị hóa cũng khiến việc tiêu thoát gặp nhiều trở ngại.
Ông Nguyễn Duy Du – Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi và Phòng chống thiên tai Hà Nội – cho biết, lượng mưa quá lớn không chỉ gây ngập nội thành mà còn ảnh hưởng tới sản xuất nông nghiệp ngoại thành. Một số nơi mưa vượt 500mm, tiềm ẩn nguy cơ úng ngập lúa và hoa màu, song nhờ cảnh báo sớm nên thiệt hại không đáng kể.
Đặc biệt, hệ thống thoát lũ của sông Nhuệ, sông Đáy chưa đồng bộ. Trạm bơm Yên Nghĩa dù có công suất 120m³/s nhưng chưa phát huy tối đa do kênh dẫn, kênh xả chưa hoàn chỉnh. Các công trình lớn khác như trạm bơm Liên Mạc vẫn đang trong quá trình xây dựng.
Một học sinh bì bõm về nhà sau giờ tan trường (Ảnh: Sơn Nguyễn).
Theo ông Lê Văn Du – Trưởng phòng Cấp thoát nước (Sở Xây dựng Hà Nội), riêng ngày 30/9, toàn thành phố xuất hiện tới 116 điểm ngập úng. Ông chỉ ra 7 nguyên nhân chính:
- Mưa quá lớn vượt công suất thiết kế (310mm/2 ngày).
- Nước dồn về các điểm trũng thấp.
- Hoàn lưu bão Bualoi gây mực nước sông dâng cao.
- Công trình tiêu thoát nông nghiệp chưa phù hợp với đô thị.
- Hệ thống thoát nước xây dựng chậm, chưa đồng bộ.
- Hạ tầng đô thị mới chưa hoàn chỉnh, cao độ nền chênh lệch.
- Các tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ thiếu hệ thống thoát nước.
Giải pháp lâu dài
Hà Nội sẽ triển khai Quy hoạch cao độ nền thoát nước đến năm 2045, tầm nhìn 2065, tính toán cả kịch bản biến đổi khí hậu. Thành phố cũng dự kiến xây thêm hồ điều hòa, các công trình chứa nước mưa tại dự án mới để tái sử dụng, giảm úng ngập; đồng thời đẩy nhanh tiến độ các công trình đầu mối thoát nước lớn.
Nguồn: Dân Trí
