Hàng trăm ha lúa, dong riềng, dâu tằm ở xã Quy Mông, Trấn Yên phủ màu vàng úa, nông dân thêm một vụ mùa trắng tay.
Quy Mông là xã mới được sáp nhập từ 3 xã Y Can, Quy Mông và Kiên Thành (huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái cũ), trải dài bên dòng sông Hồng.
Nằm phía đối diện bờ sông Hồng, xã Trấn Yên được sáp nhập từ các thị trấn Cổ Phúc, xã Báo Đáp, xã Tân Đồng, xã Thành Thịnh, xã Hòa Cuông và xã Minh Quán (huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái cũ), được coi là thủ phủ dâu tằm lớn nhất Miền Bắc.
Mỗi năm, dòng sông bồi đắp phù sa khiến vựa lúa, nương dâu tằm, đao riềng, rau màu luôn tươi tốt, mang lại sự ấm no cho hàng nghìn hộ dân.
Thế nhưng, hai năm gần đây, mùa mưa lũ trở thành nỗi kinh hoàng với bà con nông dân khi dòng sông hiền hòa bỗng trở thành những con quái vật hung dữ, gây thiệt hại khủng khiếp.
Sau cơn bão số 10 vừa qua, cánh đồng thôn Thịnh Hưng, xã Quy Mông, chỉ còn một màu xám bạc, không gian đặc quánh mùi bùn.
Bà Nguyễn Thị Mến buồn rầu cho biết, lũ về khi lúa mới chỉ đang vào độ chắc xanh, vậy mà đã phải ngâm mình trong nước lũ gần 3 ngày trời.
Trong trận lũ lịch sử do ảnh hưởng của bão Yagi năm 2024, nhà bà bị cuốn trôi hết ao cá, ruộng lúa và toàn bộ đàn gà hàng trăm con.
Đến nay, gánh nặng kinh tế còn chưa nguôi ngoai thì gia đình lại tiếp tục đối mặt với những ảnh hưởng mới của thiên tai. Bão lũ, nợ nần chưa trả hết giờ lại lo ăn từng bữa.
Tại thôn Lan Đình, người dân gương mặt vẫn nặng trĩu tâm tư, những vườn dâu tằm vừa mới được khôi phục sau mưa lũ giờ lại nằm sâu dưới lớp phù sa dày hàng chục cm.
Những vườn dâu ngâm lâu trong nước giờ lá đã úa vàng, nhiều cây bị thối gốc, người dân phải bới gốc, giúp nước lưu thông, không bị úng, thối.
Bà Nguyễn Thị Lan (ở thôn Lan Đình, xã Trấn Yên) cho biết, năm ngoái nhà có 6 sào trồng dâu thì gần như ngập hết, mất trắng. Năm nay cũng hơn 3 sào bị ngập hỏng.
Ông Trần Ngọc Thư, Bí thư Đảng ủy xã Quy Mông cho biết, sau bão số 10, diện tích lúa bị ngập úng, gãy đổ là hơn 325 ha; ngô và đao riềng khoảng 85 ha; dâu tằm trên 135 ha…
Với lúa và ngô bị ngập úng và đến kỳ thu hoạch, xã đã vận động bà con thu hoạch nhanh chóng. Đối với những diện tích dâu tằm, hướng dẫn người dân khẩn trương khơi thông dòng chảy, đào rãnh thoát nước.
Ngay khi nước rút, bà con cần dùng nước sạch phun rửa lớp bùn đất bám trên lá và thân cây để cây quang hợp trở lại, đồng thời cắt tỉa những cành lá bị dập nát. Khi mặt đất se lại, cần xới nhẹ quanh gốc để tạo độ thông thoáng cho bộ rễ và phun thuốc phòng trừ nấm bệnh.
Tương tự, với cây đao riềng ở những vùng đất cao, giải pháp là bới lớp bùn non phủ trên gốc, dùng vôi bột rắc đều để khử phèn, diệt khuẩn. Những cây có củ chưa bị thối rữa vẫn còn hy vọng phục hồi nếu được chăm sóc, bón thúc bằng phân bón giàu kali…
“Song song với đó, xã đang tìm những giải pháp lâu dài, bền vững, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Địa phương phải xác định lại trong sản xuất nông nghiệp, khi đưa những cây, con giống mới vào nghiên cứu cần tính đến thích ứng với biến đổi khí hậu”, ông Thư cho biết.
Nguồn: Lao Động
